شیلنگ هیدرولیک
شیلنگ هیدرولیک، یک نوع لوله یا تیوب است که برای انتقال مایعات هیدرولیک مانند روغن، آب یا غیره در سیستم های هیدرولیک استفاده میشود. این شیلنگ ها از موادی مانند نایلون، پلیاورتان، رابر، رابر پلییورتان، پلیاتیلن و فولاد ضد زنگ ساخته میشوند و ویژگیهایی نظیر انعطاف پذیری، مقاومت در برابر فشار بالا و مقاومت شیمیایی دارند. این شیلنگ ها به دلیل ویژگی های خاص خود در انتقال نیروهای هیدرولیک به صورت موثر استفاده میشوند.
معرفی شیلنگ هیدرولیک
شیلنگ هیدرولیک نوعی لولهی انعطاف پذیر است که برای انتقال سیالات هیدرولیک در سیستم های هیدرولیک به کار میرود. در ادامه، به معرفی شیلنگ هیدرولیک، از جمله عملکرد، انواع، کاربردها، نکات انتخاب و نگهداری، میپردازیم.
عملکرد
وظیفه ی اصلی شیلنگ هیدرولیک، انتقال سیال هیدرولیک تحت فشار از پمپ به اجزای مختلف سیستم هیدرولیک مانند شیرها، محرک ها و ابزارها است. این کار با حفظ سیالیت و یکپارچگی سیال در فشار و دماهای بالا انجام میشود.
انواع
شیلنگ های هیدرولیک بر اساس نوع سیال، فشار و کاربرد در دسته بندی های مختلفی قرار میگیرند:
بر اساس نوع سیال
شیلنگ های روغن: برای انتقال روغنهای هیدرولیک معدنی و مصنوعی
شیلنگ های آب: برای انتقال آب و امولسیونهای آب و روغن
شیلنگ های مواد شیمیایی: برای انتقال مواد شیمیایی خورنده و غیرخورنده
بر اساس فشار
شیلنگ فشار پایین: برای فشارهای زیر ۳۵ بار
شیلنگ های فشار متوسط: برای فشارهای بین ۳۵ تا ۲۱۰ بار
شیلنگ هیدرولیک فشار بالا: برای فشارهای بالاتر از ۲۱۰ بار
بر اساس کاربرد شیلنگ هیدرولیک
شیلنگ های ترموستاتیک: برای انتقال سیالات در سیستمهای گرمایشی و سرمایشی.
شیلنگ هیدروپنوماتیک: برای انتقال سیالات در سیستمهای هیدروپنوماتیک.
شیلنگ صنعتی: برای انتقال سیالات در کاربردهای صنعتی.
نگهداری از شیلنگ هیدرولیک
شیلنگ های هیدرولیک جزء حیاتی سیستمهای هیدرولیک هستند و برای انتقال سیال تحت فشار به طور ایمن و کارآمد عمل میکنند. با این حال، این شیلنگ ها در معرض سایش و پارگی ناشی از عوامل مختلفی مانند فشار، گرما، سایش و آلودگی هستند. نگهداری منظم و اصولی از شیلنگ هیدرولیک برای اطمینان از عملکرد ایمن و طولانی مدت سیستم هیدرولیک و جلوگیری از خرابیهای ناگهانی و پرهزینه ضروری است.
در این راهنما، به بررسی جامع روشهای نگهداری از شیلنگهای هیدرولیک میپردازیم.
بازرسی بصری
اولین قدم در نگهداری از شیلنگ های هیدرولیک، بازرسی بصری منظم آنها است. این بازرسی ها باید به طور مرتب، به خصوص در شرایط سخت یا پر فشار، انجام شوند.
در حین بازرسی، به دنبال موارد زیر باشید:
- سایش و پارگی: علائم ساییدگی، بریدگی، پارگی یا سوراخ شدن روی سطح شیلنگ.
- خم شدگی: خم شدن یا تا شدن شیلنگ که میتواند جریان سیال را مختل کند.
- نشت: نشتی در اتصالات یا نقاطی که شیلنگ آسیب دیده است.
- تورم یا برآمدگی: تورم یا برآمدگی در بدنه شیلنگ که نشان دهنده جدایی لایه ها یا خرابی داخلی است.
- ترک خوردگی: ترک های ریز یا درشت در سطح شیلنگ که میتواند منجر به نشت یا ترکیدن ناگهانی شود.
- تغییر رنگ: تغییر رنگ یا لکه های غیرمعمول که میتواند نشان دهنده آلودگی یا تخریب شیمیایی باشد.
تمیزکاری
شیلنگ هیدرولیک باید به طور مرتب از گرد و غبار، آلودگی و مواد شیمیایی که میتوانند به آن آسیب برسانند، تمیز شوند. برای تمیز کردن این شیلنگ ها، از یک پارچه تمیز و نرم و آب یا شوینده ملایم استفاده کنید. از حلالهای قوی یا مواد شیمیایی خورنده که میتوانند به شیلنگ آسیب برسانند، خودداری کنید.
محافظت در برابر عوامل خارجی
شیلنگ هیدرولیک باید از عوامل خارجی مانند گرما، نور خورشید، اشیا تیز و سایش محافظت شوند.
از قرار گرفتن شیلنگ ها در معرض گرمای شدید یا نور مستقیم خورشید پرهیز کنید. گرما میتواند باعث فرسودگی و ترک خوردگی شیلنگ شود.
شیلنگ ها را از اشیا تیز که میتوانند به آنها آسیب برسانند دور نگه دارید.
از کشیدن یا خم کردن بیش از حد شیلنگ ها خودداری کنید. این کار میتواند به آنها آسیب برساند و جریان سیال را مختل کند.
تعویض
حتی با بهترین نگهداری، شیلنگ هیدرولیک به مرور زمان فرسوده و فرسوده میشود و باید تعویض شوند.
علائم هشداردهندهای که نشان میدهد شیلنگ باید تعویض شود عبارتند از:
هر گونه آسیب قابل مشاهده، مانند سایش، پارگی، خم شدن یا ترک خوردگی.
نشت از شیلنگ یا اتصالات.
کاهش عملکرد سیستم هیدرولیک.
سن شیلنگ: به طور کلی، شیلنگهای هیدرولیک باید هر ۵ تا ۱۰ سال بسته به شرایط کار تعویض شوند.
نکات مهم:
- از جابجایی یا تعمیر شیلنگ های آسیب دیده خودداری کنید. همیشه شیلنگ های آسیبدیده را با شیلنگ های جدید و باکیفیت تعویض کنید.
- از آچارهای مناسب برای اتصالات شیلنگ استفاده کنید تا از آسیب به آنها جلوگیری کنید.
- هنگام نصب شیلنگ های جدید، دستورالعمل های سازنده را به دقت دنبال کنید.
- از روغن و سیالات هیدرولیک مناسب برای سیستم خود استفاده کنید.
- فشار سیستم هیدرولیک را به طور مرتب بررسی کنید و در صورت نیاز آن را تنظیم کنید.
مشخصات فنی شیلنگ هیدرولیک
به طور خلاصه به پارامترهای کلیدی مشخصات فنی شیلنگ هیدرولیک اشاره شد. در این بخش، به بررسی جزئیات هر یک از این پارامترها و همچنین معرفی برخی از اصطلاحات تخصصی مرتبط با شیلنگ های هیدرولیک میپردازیم.
قطر داخلی (ID)
قطر داخلی شیلنگ نشان دهنده حداکثر مقدار سیالی است که میتواند از آن عبور کند. انتخاب قطر مناسب شیلنگ برای اطمینان از جریان کافی سیال و جلوگیری از افت فشار در سیستم ضروری است.
قطر خارجی (OD)
قطر خارجی شیلنگ فضای مورد نیاز برای نصب شیلنگ را تعیین میکند. این فضا باید به اندازه کافی باشد تا شیلنگ به راحتی خم و جابجا شود و در عین حال از ساییدگی یا آسیب آن جلوگیری شود.
فشار کاری
حداکثر فشاری که شیلنگ هیدرولیک میتواند به طور مداوم تحمل کند بر حسب بار یا PSI نشان داده میشود. این فشار باید بیشتر از حداکثر فشاری باشد که در سیستم هیدرولیک وجود دارد.
آستانه تحمل فشار
حداکثر فشاری که شیلنگ میتواند قبل از ترکیدن تحمل کند بر حسب بار یا PSI نشان داده میشود. این فشار یک پارامتر ایمنی است که نشان میدهد شیلنگ در چه شرایطی ممکن است ناگهان پاره شود.
دمای کاری
محدوده دمایی که شیلنگ هیدرولیک میتواند در آن بدون افت عملکرد کار کند، بر حسب درجه سانتیگراد یا فارنهایت نشان داده میشود. شیلنگ باید برای محدوده دمایی که در آن کار میکند مناسب باشد تا از سفت شدن، ترک خوردن یا ذوب شدن آن جلوگیری شود.
نوع سیال
نوع سیالی که شیلنگ برای انتقال آن طراحی شده است، مانند روغن معدنی، آب، مواد شیمیایی و غیره. هر نوع سیال ویژگی خاص خود را دارد و شیلنگ باید با آن سازگار باشد تا از خوردگی، فرسایش یا نشت جلوگیری شود.
جنس
جنس لایه های داخلی، تقویتکننده و خارجی شیلنگ، که میتواند شامل لاستیک مصنوعی، ترموپلاستیک، فلز و الیاف باشد. هر جنس مزایا و معایب خاص خود را دارد و انتخاب جنس مناسب به نوع سیال، فشار، دما و شرایط کاری بستگی دارد.
طول
طول شیلنگ هیدرولیک بر حسب متر یا فوت است. طول شیلنگ باید متناسب با نیاز سیستم هیدرولیک باشد و از خم شدن یا پیچ خوردن بیش از حد آن جلوگیری شود.
استانداردها
شیلنگ های هیدرولیک باید مطابق با استانداردهای بینالمللی مانند SAE، DIN و ISO باشند تا از کیفیت و ایمنی آنها اطمینان حاصل شود. این استانداردها الزامات مربوط به مواد، ساخت، عملکرد و تست شیلنگ ها را مشخص میکنند.
اتصالات
نوع اتصالاتی که در دو انتهای شیلنگ برای اتصال به سایر اجزای سیستم هیدرولیک استفاده میشود. اتصالات باید با اندازه و نوع شیلنگ و همچنین با سیستم هیدرولیک سازگار باشند.
ویژگیهای شیلنگ هیدرولیک
شیلنگ هیدرولیک یک ابزار حیاتی در سیستم هیدرولیک میباشد و برای انتقال فشار و مایع هیدرولیک از یک قسمت به قسمت دیگر استفاده میشود. ویژگی های مهمی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
شیلنگ باید انعطاف پذیر باشد تا بتواند تحمل فشارهای مختلف را داشته باشد و به راحتی در سیستم های پیچیده، حرکت کند. همچنین باید مقاومت کافی در برابر فشارهای مختلف داشته باشد تا از نشتی مایع جلوگیری کند.
شیلنگ باید مقاومت کافی در برابر حرارت داشته باشد تا بتواند در شرایط داغ یا سرد، عملکرد مناسب داشته باشد؛ همچنین دارای عمر طولانی و مقاومت در برابر خوردگی و سایش باشد تا نیاز به تعویض مکرر آن را کاهش دهد.
شیلنگ هیدرولیک باید دارای اتصالات مناسب با سایر قطعات سیستم هیدرولیک مانند فلنجها و قطعات اتصالی باشد.
سوالات متداول
شیلنگ هیدرولیک چیست؟
این مدل شیلنگ نوعی لوله ی انعطاف پذیر است که برای انتقال سیالات هیدرولیک در سیستمهای هیدرولیک به کار میرود. این سیالات میتوانند روغن، آب یا مواد شیمیایی باشند. شیلنگهای هیدرولیک از سه لایه اصلی تشکیل شدهاند:
لایه داخلی: این لایه از جنس لاستیک مصنوعی، ترموپلاستیک یا تفلون است و باید با سیال مورد نظر سازگار باشد.
لایه تقویتی: این لایه از چند غلاف سیم های بافته شده، سیمهای مارپیچی، الیاف نخی یا ترکیبی از اینها تشکیل شده است.
لایه محافظ بیرونی: این لایه از جنس پلاستیک، لاستیک، کائوچو یا مواد دیگر است و از شیلنگ در برابر عوامل خارجی مانند آب و هوا، روغن، سایش و گرد و خاک محافظت میکند.
شیلنگ هیدرولیک چه کاربردی دارد؟
برای انتقال روغن یا مایعات در ماشینآلات صنعتی، راهسازی، کشاورزی و خودروهای سنگین کاربرد دارد.
چه عواملی در انتخاب شیلنگ هیدرولیک مهم هستند؟
فشار کاری، نوع سیال، دمای محیط، اندازه و نوع اتصال.
